«عمار بن أبي سلامة دالاني» بزرگ‌مردی از دیار همدان که در تمام جنگ های امیرالمؤمنین علیه‌السلام حضور داشت

معرفی یاران شیدای امام حسین علیه‌السلام/۲۰

«عمار بن أبي سلامة دالاني» بزرگ‌مردی از دیار همدان که در تمام جنگ های امیرالمؤمنین علیه‌السلام حضور داشت

اي اميرمؤمنان، وقتي كه (به اهل بصره) فرود آمديد چه مي‌كنيد؟ آن حضرت فرمود: آنها را به سوي خداوند و اطاعت او دعوت مي‌كنم. پس اگر سرپيچيدند با آنها مي‌جنگيم. ابوسلامه گفت: در اين هنگام است كه آنها به دعوت‌كننده به سوي خداوند غلبه نخواهند كرد»

گروه معارف هوران: رهبران بزرگ – در راه حق يا باطل – همواره ياراني داشته‌اند كه آنها را در تحقق بخشيدن به اهدافشان ياري مي‌كرده‌اند. اكنون سخن از ياران بزرگ مجاهدي است كه عقل بشري از درك مقامش عاجز است. او امام به حقي است كه همواره به سيره رسول خدا صلي الله عليه و آله و اميرمؤمنان عليه‌السلام راه مي‌پيموده است. همان گونه كه شناخت رسول خدا صلي الله عليه و آله ميسر نيست، كمال حسين عليه‌السلام هم مانع درك واقعيت آن خليفة الله است. هر كس كه از انسانيت، مردانگي و غيرت ديني سخن مي‌گويد، اگر با تاريخ اسلام آشنا باشد، ناخودآگاه نام حسين عليه‌السلام به ذهن او پاي مي‌نهد.

هر يك از ياران امام در كربلا به گونه‌اي جلوه‌گر شدند تا آينه‌اي از يك يا چند ويژگي امام خود باشند. همان یارانی که وقتی بزرگ مرد تاريخ اسلام، حسين بن علي عليهم السلام، از همراهان خود بيعت برداشت و فرمود راه بر شما باز است، آن‌ها در پاسخ گفتند: «الحمد لله الذي شرفنا بالقتل معك و لو كانت الدنيا باقية و كنا فيها مخلدين الآثرنا النهوظ معك علي الاقامة فيها؛ خدا را سپاس كه اين شرافت را به ما نصيب كرد كه در كنار شما به شهادت رسيم و اگر دنيا باقي باشد و ما در جاودان باشيم، قيام با شما را بر ماندن در اين دنيا ترجيح مي‌دهيم» و البته امام عشاق نیز در تمجید از این سخن یاران باوفایش حجت را تمام کردند و فرمودند: من ياراني باوفاتر و بهتر از اصحاب خود نمي‌شناسم، و اهل بيتي نيكوكارتر و وابسته‌تر از اهل بيت خويش سراغ ندارم، پس خداوند همه شما را جزاي خير عطا كند».

سخن از عشق بازی یاران حضرت حسین بن علی علیهم السلام حتما در این مقال کوتاه نمی‌گنجد که فقط شمه‌ای کوچک از آن در شب عاشورای تاریخ‌ساز، گوهر پاک وجودی عشاق آن امام همام را طی سالیان متمادی صیقل داده و سبب پرورش روح‌های بلند گشته است.

گروه معارف هوران قصد دارد به عدد مشهور تعداد یاران حضرت امام حسین علیه السلام یعنی ۷۲، تا پایان محرم سال ۱۴۴۶هـ.ق به معرفی یکی از یاران شیدای حسین علیه السلام بپردازد. ترتيب نام ياران امام در اين سلسله مطالب، بر مبناي زمان شهادت آنهاست که صد البته ما نمي‌توانيم سخن از ياران امام را بر مبناي مقام و مرتبه آنها، يا دوري و نزديكي معنوي آنها نسبت به ساحت مقدس حضرت اباعبدالله الحسين عليه‌السلام بيان كنيم. این سلسله مطالب برگرفته از کتاب گرانسنگ ياران شيداي حسين بن علي علیهما السلام اثر استاد گرانقدر اخلاق حجت الاسلام والمسلمین مرتضی آقاتهرانی است. استاد طبق آنچه که در مقدمه این کتاب آمده بحث از ياران امام را در سه بخش مورد توجه قرار داده‌است: ۱. سفيران امام (زمينه‌سازان قيام)؛ ۲. اصحاب و ياران امام در كربلا؛ ۳. ياري‌كنندگان امام پس از نهضت حسيني.

قسمت بیستم این سلسله مطالب که به جناب عمار بن أبي سلامة دالاني سلام‌الله‌علیه از یاران امام حسین علیه‌السلام در دشت کربلا اختصاص دارد را در ادامه از نظر می‌گذرانید:

اصحاب و ياران امام

عمار بن أبي سلامة دالاني

اشاره

عمار پسر «ابي‌سلامة بن عبدالله بن عمران راس بن دالان»(۱) است. فرزندان دالان همگي از تيره «همدان» بوده‌اند(۲). سماوي از «كلبي» و «ابن‌حجر» نقل كرده كه ابوسلامه و عمار هر دو از صحابه بوده‌اند و پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله را رؤيت كرده بودند(۳).

«ابوجعفر طبري» گزارش كرده: عمار بن ابي‌سلامه از اصحاب امام علي عليه‌السلام و مجاهدين در برابر امام در جنگ‌هاي سه‌گانه (صفين، جمل و نهروان) بوده است.

گفت‌و‌گوي او با امام، هنگامي كه امام عليه‌السلام از ذي‌قار به سوي بصره حركت مي‌فرمود، چنين است: «يا اميرالمؤمنين، اذا قدمت عليهم فماذا تصنع؟ فقال: ادعوهم الي الله و طاعته. فان ابوا قاتلتهم، فقال ابوسلامه: اذن لن يغلبوا داعي الله؛ اي اميرمؤمنان، وقتي كه (به اهل بصره) فرود آمديد چه مي‌كنيد؟ آن حضرت فرمود: آنها را به سوي خداوند و اطاعت او دعوت مي‌كنم. پس اگر سرپيچيدند با آنها مي‌جنگيم. ابوسلامه گفت: در اين هنگام است كه آنها به دعوت‌كننده به سوي خداوند غلبه نخواهند كرد»(۴).

شهادت عمار بن ابي‌سلامه

«ابن‌حجر» گفته است، كه عمار در كربلا در خدمت امام حسين عليه‌السلام بود و همراه با آن حضرت با دشمن جنگيد تا به شهادت رسيد(۵)، صاحب مناقب شهادت او را در حمله نخستين دانسته است. او همراه عده‌اي از ياران به شهادت رسيد(۶).

ادامه دارد…

——————————————-

پی نوشت‌ها:
(۱) تسمة من قتل مع الحسين عليه‌السلام، ش ۹۷٫
(۲) ابصار العين، ص ۱۳۳٫
(۳) ابصار العين، ص ۱۳۳٫
(۴) ر. ك: ابصار العين، ص ۱۳۴٫
(۵) الاصابة في تمييز العابة، ج ۵، ص ۱۰۷٫
(۶) مناقب آل ابي‌طالب، ج ۴، ص ۱۱۳٫

————————————————-