خودرأی بودن در «آرمان‌های آوینی» جایگاهی ندارد

خودرأی بودن در «آرمان‌های آوینی» جایگاهی ندارد

نویسنده و پژوهشگر گلستان گفت: شهید آوینی از بزرگترین آفت‌‌های فرهنگ را واگذاری و هدایت آن به دست مدعیانی می‌‌داند که خود را بالاتر از مردم و نخبگان می‌دانند.

گروه اجتماعی هوران – محمدرضا بهرامی با برشمردن آرمان‌های آوینی و اهمین هنر متعهد اظهار کرد: صحبت کردن از هنر انقلاب اسلامی در هفته گرامیداشت آن، بدون ذکر یاد و نام شهید مرتضی آوینی بی‌معناست و هفته هنر انقلاب اسلامی فرصت مغتنمی برای بازخوانی اندیشه‌ها و سلوک حقیقت‌جویانه این سید شهیدان اهل قلم است.

به گزارش هوران – وی با اشاره به گذشت سالیان متمادی از آسمانی شدن شهید آوینی افزود: برخی از اندیشه‌ها و سلوک آوینی برای نهادهای مختلف فرهنگی، افراد علاقه‌مند به این شهید بزرگوار و هم‌نسل‌های جوان از سویی دیگر مبهم و بی‌پاسخ است.

این کنشگر اجتماعی بیان کرد: در این راستا نشست‌های اندیشه‌ورزی و دورهمی آوینی‌ها که به همت حوزه هنری انقلاب اسلامی استان و همکاری جامعه المصطفی و اداره کل ورزش و جونان و… در هفته هنر انقلاب اسلامی برگزار می‌شود، قابل تحسین و جای امیدواری است.

بهرامی اظهار داشت: البته نیاز است که این دورهمی‌ها و سلسله نشست‌ها تداوم داشته باشد که جبهه انقلاب در جنگ نرم تقویت شود.

این پژوهشگر گلستانی با بیان اینکه شخصیت آوینی را نباید دست نیافتنی برای نسل امروز نشان داد، گفت: آوینی را از وقتی که به او سید کامران آوینی می‌گفتند تا وقتی که لقب سید شهیدان اهل قلم را گرفت باید خوب معرفی کرد.

وی افزود: از ویژگی‌های ممتاز شهید آوینی این بود که با زندگی به سبک و سیاق متظاهران به روشنفکری آشنا بود و از یک راه طی شده با مخاطب حرف می‌زد.

بهرامی ادامه داد: در واقع راه طی شده‌ای که آوینی گذراند با انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ خورشیدی و آشنایی با امام خمینی (ره) گره خورده بود، آنچنانکه وی با شروع انقلاب بسیاری از نوشته‌های خود یا به قول خودش چیزهایی را که حدیث نفس بودند، سوزاند.

وی تصریح کرد: آوینی در یکی از دانشکده‌های هنری درس خوانده‌ بود، به شب‌های شعر و گالری‌های نقاشی رفته بود. موسیقی کلاسیک گوش می‌داد، به نقل از خودش، بعضا ساعت‌ها از وقتش را به مباحثات بیهوده درباره چیزهایی که نمی‌دانست می‌گذراند، سال‌ها با جلوه فروشی و تظاهر به دانایی بسیار زیست می‌کرد، ریش پروفسوری و سبیل نیچه‌ای می‌گذاشت و …

کارشناس مفهومی هنرهای نمایشی افزود: خوشبختانه زندگی، آوینی را به راهی کشاند که ناچارشد رودربایستی را نخست با خودش و سپس با دیگران کنار بگذارد و عمیقا بپذیرد که تظاهر به دانایی هرگز جایگزین دانایی نمی‌شود و حتی از این بالاتر دانایی نیز با تحصیل فلسفه حاصل نمی‌آید. باید در جست‌وجوی حقیقت بود و این متاعی است که هرکس براستی طالبش باشد، آن را خواهد یافت و نزد خویش نیز خواهد یافت.

بهرامی از دیگر امتیازات آوینی را نگاه مردم‌مدار ایشان عنوان داشت و گفت: او در موارد مختلف، روی آوردن به مردم را راه حل بسیاری از گره‌های فرهنگی می‌دانست. آوینی، دوری اهالی هنر مدرن از مردم را یکی از عیوب آنان می‌داند که ضمن ایجاد مشکلات ارتباطی با جامعه، نوعی استبداد درونی برای روشن‌فکران نیز ایجاد می کند. او ارتباط گرفتن با مردم را تنها مختص یک شاخه از فرهنگ نمی‌دانست و معتقد بود تمامی شاخه‌هایی که در این موضوع حرف برای گفتن دارند باید در رابطه خود با مردم تجدید نظر کنند. او ارتباط خطبا و علمای مذهبی با مردم را برای روشن فکران مثال می‌زد و به رخشان می‌کشد. ارتباطی که منشاء بسیاری از برکات در زمینه اعتقادات جامعه شده است و می‌گوید خطبای مذهبی برای ارتباط گرفتن با مردم بسیاری از مشکلات را تحمل می‌کنند.

وی تصریح کرد: آوینی یکی از بزرگترین آفت‌‌های فرهنگ را واگذاری هدایت آن به دست مدعیانی می‌‌داند که خود را بالاتر از مردم و نخبه می‌دانند، کسانیکه با دست کم گرفتن مردم به عنوان مخاطبان اصلی محصولات فرهنگی، آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های خود دخالت نمی‌دهند و براساس معیارهای روشن‌فکری خود پیش می‌روند.

پژوهشگر استان درباره مهمترین وجه اهمیت آوینی ادامه داد: او متفکر دوره گذار ایران است و حتی نگاه او به سینما هم در قالب همین تفکر او قرار می‌گرفت. محوری‌ترین نکته اهمیت آوینی این بود که حالا که با انقلاب ایران دوره گذار تمام شده است حالا چگونه باید از میراث روشنفکری و عصر مدرن عبور کرد و عالم تازه‌ای را بنها نهاد و معضلات تئوریک این عصر را پاسخ داد.

وی خاطر نشان کرد: اینکه از شهید آوینی برچسبی برای کوبیدن دیگران یا علمی برای دار و دسته‌سازی خودمان درست کنیم و در انتخابات برای رای آوردن استفاده ابزاری از نام این شخصیت‌ها داشته باشیم صحیح نیست. در حالی که او دنبال حقیقت بود و هر جا حقیقتی می‌دید به آن احترام می‌گذاشت.

این نویسنده استان گفت: بهترین شیوه شناخت آوینی،آثار اوست؛ نگاهی کوتاه به آثار او به راحتی نشان می‌دهد که آوینی شخصیتی دارد که کاملا متعهد به آرمانهای انقلاب است.

بهرامی ادامه داد: ما هیچ‌گاه نمی‌توانیم برخی ارزش‌ها را در زندگی آوینی نادیده بگیریم و آن چیزی که مهمترین ویژگی شخصیتی آوینی است این است که بیش از آن که او سنت زده و غربزده و … باشد، او فرزند روح ا… خمینی است.

کنشگر اجتماعی اظهار داشت: یکی دیگر از مهمترین ویژگی‌‌های شهید آوینی نگاه جبهه‌ای اوست. در حال حاضر ما سنگرهای فکری خوبی داریم اما این سنگرها بعضا با هم ارتباط برقرار نمی‌کنند و یا تحمل همدیگر را ندارند.

نویسنده و پژوهشگر استان در ادامه با این نگاه که شهید آوینی در نقد تعارف نداشت و نگاه هم افزایی ملاک بود؛ نقدی بر نشست اندیشه‌ورزی مبانی هنر انقلاب که در بیستم فروردین در حسینیه هنر و اندیشه حوزه هنری استان برگزار شد داشت و بیان کرد: حوزه هنری در سطح کلان آن، یکی از زیرمجموعه‌های سازمان تبلیغات اسلامی است انتظار می‌رفت که برنامه‌های مشترکی از جمله این نشست را با اداره کل تبلیغات اسلامی استان برگزار می‌کرد.

وی ادامه داد: به نظرم نشست برای اینکه خروجی مفیدتری می یافت بهتر بود که حالت کرسی آزاداندیشی و یا مناظره به خود می‌گرفت چراکه حالت یکنواختی و تنها به معرفی شخصیت‌ آنهم به حوصله و با جزئیات پرداختند در هنگامه ظهر و ماه مبارک رمضان، کمی مخاطب را خسته می‌کند.

بهرامی افزود: مناسب‌تر این بود که از همه ظرفیت‌ها در این نشست دعوت می‌شد، نسل‌های مختلفی از هنرمندان، نظریه پردازان و فیلمسازان جوان و… البته مسئولین دستگاه‌های مشارکت کننده هم حاضر می‌شدند بی‌شک در تکمیل این هدف موثر می‌بود.

نویسنده استان بیان کرد: انتظار می‌رفت با توجه به تعداد محدود مدعوین، مجریان این برنامه، به رسم یادبود کتابی مرتبط و فاخر تهیه و به مدعوین اهدا می‌کردند و برای استمرار این ارتباط لیست مشخصات حاضرین اخذ می‌شد.

فعال اجتماعی استان گفت: ضمن احترام به پژوهشگران و استادان فرهیخته استان بعضا از اساتید مرکز مطالعات آثار شهید آوینی و از دوستان و همسنگران ایشان در این نشست‌ها دعوت بعمل آید.

وی افزود: انتظار می‌رود مناسبتی و سالگردی به تفکر و هنر آوینی توجه و پرداخته نشود فضای جامعه هنری به ویژه فضایی که امروز بر سینمای کشور حاکم است بر اهمیت این مساله ضریب می‌دهد.

پژوهشگر استان در پایان درباره دو خطری که درباره شناخت شهید آوینی وجود دارد، گفت: خطر اول این است که سید مرتضی را هر طور که دلمان می‌خواهد، تعریف می‌کنیم و خطر دوم این است که آوینی را به صورت قالب ببینم اگر من شهید آوینی را به چفیه و شلوار شش جیب محدود کنم این واقعا ظلم بزرگی است.