مروری بر تاریخ مبارزات مردمی فلسطین از ۱۹۶۷ تا ۲۰۲۲

به مناسبت سی و پنجمین سالروز اولین انتفاضه فلسطین به نام «انتفاضه سنگ»، مروری بر مبارزات فلسطینی ها علیه رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۶۷ تا ۲۰۲۲ میلادی خواهیم کرد.

به گزارش گروه محور مقاومت هوران – از زمان آغاز اشغال فلسطین از جمله شهر قدس در سال ۱۹۶۷ میلادی فلسطینی ها مبارزات مردمی بسیاری را علیه اشغالگران صهیونیست انجام دادند که اولین انتفاضه فلسطین از مهم‌ترین مبارزات مردمی فلسطین به شمار می آید.
در اینجا به بهانه سی و پنجمین سالروز آغاز اولین انتفاضه فلسطین به مرور مبارزات مردمی فلسطینی‌هل از سال ۱۹۶۷ تاکنون خواهیم پرداخت.
خیزش قدس (هبّة القدس) سال ۱۹۶۷
در اواخر ژوئیه ۱۹۶۷، در واکنش به قصد اسرائیل برای انتقال مدیریت شهری از جمله مسجد الاقصی از وزارت دفاع به وزارت ادیان خشم فلسطینی برانگیخته شد. فلسطینی‌ها این تصمیم را آغاز یهودی سازی و سلب هویت عربی- اسلامی از قدس دانستند.
این خیزش شامل اعتصابات و درگیری مردمی و عملیات نظامی انفرادی و محدود بود. یکی از بارزترین اشکال اعتراض، تشکیل هیئت عالی اسلامی در قدس و کرانه باحتری در ۲۴ ژوئیه ۱۹۶۷ میلادی بود.

یکی از نتایج مهم این خیزش، بازگرداندن مدیریت مسجدالاقصی به وزارت دفاع و حذف مشروعیت دینی و سیاسی از سیطره اسرائیل بر این شهر و مسجد بود.

روز زمین(یوم الارض)

وقایع یوم الارض یا روز زمین به ۳۰ مارس ۱۹۷۶ برمی گردد که در واکنش به مصادره نزدیک به ۲۱ هزار دونم از اراضی الجلیل و المثلث (شمال سرزمین های اشغالی) و النقب(جنوب) توسط اسرائیل رخ داد.

بیانیه اعتصاب کامل که اسرائیل به شدت با آن مقابله کرد، راه اندازی تظاهرات که نظامیان صهیونیستی آن را سرکوب کردند و شش فلسطینی کشته شد و اعلام اعتصاب همبستگی در شهرهای کرانه باختری و غزه از جمله اقدامات رویارویی با اشغالگران بود.

از جمله مهم ترین نتایج این قیام احیای توجه به ارزش زمین در آگاهی فلسطینی ها، توانایی ایجاد واکنش مردمی در بیشتر سرزمین‌های اشغالی علیه تدابیر صهیونیست‌ها بود.

انتفاضه سنگ «انتفاضه الحجاره»

اسم اولین انتفاضه فلسطین «انتفاضه سنگ» نامیده می شود. در هشتم دسامبر سال ۱۹۸۷ یک راننده کامیون اسرائیلی، گروهی از کارگران فلسطینی در ایست بازرسی بیت حانون (ایرز) شمال غزه زیر گرفت که به کشته شدن چهار نفر منجر شد. این انتفاضه به مدت شش سال ادامه داشت.

درگیری های خونین بین فلسطینی ها و ارتش اسرائیل رخ داد. این درگیری ها از اردوگاه پناهندگان در شمال غزه آغاز شد و تا مناطق مختلف نوار غزه و کرانه باختری کشیده شد.

فلسطینی ها برای مقابله با صهیونیست‌ها از سنگ استفاده می کردند و این درحالی بود که نظامیان صهیونیستی با گلوله پاسخ می دادند . براساس داده های رسمی در نتیجه این درگیری‌ها یک‌هزار و ۱۶۲ فلسطینی کشته شدند.

این انتفاضه به وضعیت مسئله فلسطین در دستورکار سیاست بین الملل کمک کرد. این انتفاضه با امضای توافقنامه اسلو بین اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین در سال ۱۹۹۳ پایان یافت.

خیزش تونل(هبّة النفق)

حوادث خیزش تونل به ۲۵ سپتامبر ۱۹۹۶ برمی گردد، زمانی که اعلام شد که اسرائیل تونلی به طول ۴۵۰ متری را در زیر مسجد الاقصی افتتاح کرده است.

پس از آن، یاسر عرفات، رئیس پیشین تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار مقابله با این تجاوزگری شد. بنابراین تظاهرات مردمی در بیشتر سرزمین‌های اشغالی به راه افتاد. درگیری با نیروهای ارتش اسرائیل منجر به شهادت۶۳ فلسطینی شد.

این خیزش نشانه این بود که مقاومت مردمی همچنان برای دفاع از مقدسات و حقوق تاریخی حضور دارد و راه حل سیاسی مانع ادامه مقاومت نمی شود.

انتفاضه الاقصی

دومین انتفاضه فلسطین انتفاضه الاقصی نامیده می شود که در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۰ میلادی با یورش ارئیل شارون، رهبر حزب لیکود اسرائیل در آن زمان به مسجد الاقصی آغاز شد. این انتفاضه در اطراف مسجد الاقصی آغاز شد و پس از چند روز به کرانه باختری و غزه رسید.

این انتفاضه سال ۲۰۰۵ میلادی پس از خروج اسرائیل از شهرک های نوار غزه پایان یافت.

براساس آمار رسمی، از آغاز این انتفاضه تا پایان آن نزدیک به سه هزار و ۷۱۲ فلسطینی کشته شدند.

این انتفاضه با درگیری مردمی بین فلسطینی ها و سربازان اسرائیلی آغاز شد. ابزار فلسطینی ها مقاومت مردمی بود و ابزار نظامیان صهیونیست گلوله و خمپاره بود که روزانه دهها فلسطینی کشته و صدها نفر زخمی شدند. این مسئله باعث نظامی سازی این انتفاضه شد. به طوری که با فعال شدن انتفاضه، جناح های نظامی گروه های فلسطینی تشکیل شد. نیروهای این جناح های فلسطینی وارد درگیری شدند و عملیات تهاجمی به شهرک های صهیونیستی و پایگاه های ارتش و عملیات های انفجاری داخل اسرائیل را برعهده گرفتند.

اعلام طرح عربی در سال ۲۰۰۲ و خروج اسرائیل از نوار غزه در سال ۲۰۰۵ و تقویت امکانات مقاومت نظامی در غزه از جمله نتایج این انتفاضه بود.

انتفاضه القدس ۲۰۱۵

در اوایل اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، در واکنش به تشدید حملات اسرائیل به مسجد الاقصی و همزمان با ممنوعیت اسرائیل برای حضور مردان و زنان مستقر در مسجد، این انتفاضه شکل گرفت.

فلسطینی ها در شهر قدس و کرانه باختری به عملیات انفرادی مسلحانه علیه شهرک نشینان صهیونیست روی آوردند. علاوه براین، همزمان با اعتراض‌ها و تظاهرات‌ها در قدس و مناطق مختلف کرانه باختری، عملیات چاقوزدن و فرار را انجام شدند. اگرچه ارتش صهیونیستی به شدت پاسخ داد و در نتیجه آن دهها فلسطینی کشته شدند.

این انتفاضه فلسطین را به خط مقدم توجه بین المللی بازگرداند. زیرا تعدادی از کشورهای بزرگ از جمله آمریکا و سازمان ملل متحد برای آرام کردن وضعیت اقداماتی انجام دادند. تظاهرات هایی نیز در حمایت از فلسطین در پایتخت کشورهای غربی صورت گرفت.

خیزش باب الاسباط (هبّة باب الاسباط)

این خیزش به «گیت‌های الکترونیکی» معروف است. در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۷ میلادی شهر قدس و اطراف آن در اعتراض به نصب گیت‌های بازرسی الکترونیکی توسط پلیس اسرائیل در باب های شهرک قدیمی در قدس اشغالی رخ داد.

این اعتراض شکل مقاومت مردمی مسالمت آمیز به خود گرفت. زیرا فلسطینی‌ها برای اقامه همه نمازهای خود در مجاورت مسجد الاقصی جمع می شدند. تحصن مردمی با شعارهای انقلابی انجام می شد. ارتش اسرائیل با گلوله پاسخ فلسطینی ها را داد که به کشته شدن چهار فلسطینی منجر شد.

از مهم‌ترین نتایج این خیزش، در ۲۵ همان ماه، اسرائیل گیت‌های الکترونیکی را جمع کرد. این مسئله پیروزی فلسطینی‌ها به شمار می آید.

خیزش باب العامود(هبّة باب العامود)

جرقه خیزش باب العامود(هبّة باب العامود) در ۱۳ آوریل ۲۰۲۱ میلادی رقم خورد. هنگامی که اسرائیل تصمیم گرفت از حضور فلسطینی‌ها در میدان باب العامود (یا باب دمشق) جلوگیری کند. این مسئله همزمان با فراخوان گروه‌های افراطی اسرائیل برای یورش به مسجد الاقصی در ۲۸ همان ماه بود.

اقدام بعدی اسرائیل بیرون کردن خانواده‌های فلسطینی از خانه‌های شان در منطقه شیخ الجراح و تحویل دادن این خانه‌ها به شهرک نشینان صهیونیست بود.

درگیری‌ها در شهر قدس بین فلسطینی‌ها و نظامیان صهیونیست بالا گرفت تا به غزه و شهرهای کرانه باختری رسید. به طوری که موشک‌هایی از نوار غزه به سمت شهرک‌های صهیونیستی شلیک شد. ۱۰ ماه می ۲۰۲۱ موشک هایی درپاسخ به این اقدام به شهر قدس پرتاب شد. این تجاوزگری اسرائیل به سرزمین های اشغالی ۱۱ روز به طول انجامید که ۲۶۲ فلسطینی در غزه، کرانه باختری و قدس جان باختند.

خروج ارتش اسرائیلی از باب العامود در ۲۵ آوریل و برداشتن ایست‌های آهنی از میدان باب العامود توسط فلسطینی‌ها از نتایج مهم این خیزش بود.

در ۲۰ ماه می با میانجی گری مصر، یک توافق آتش بس متقابل و همزمان بین گروه‌ها درغزه و اسرائیل به دست آمد.

تشدید عملیات در کرانه باختری

از اوایل سال ۲۰۲۲ میلادی، عملیات علیه سربازان اشغالگر در کرانه باختری افزایش یافته است که بین تیراندازی و چاقوزدن متفاوت است. اما با نزدیک شدن به پایان سال ادامه دارد.

فلسطینی‌ها با این عملیات‌های پراکنده تاکنون ۳۰ سرباز اشغالگر و شهرک نشین صهیونیست را کشته و ده ها نفر زخمی کردند. این مسئله نگرانی اشغالگران از آغاز انتفاضه سوم افزایش داده است.
در ماه‌های اخیر شاهد افزایش گروه های مسلح همچون «عش الدبابیر»، «کتیبة جنین» و «عرین الاسود» در شهر جنین و نابلس شمال کرانه باختری هستیم که این مسئله به چالشی برای اشغالگران تبدیل شده است.