پایگاه خبری هوران – تشکیل یگان زرهی سپاه در یکم آبان ماه ۱۳۶۰ یکی از اولین قدم‌ها برای تخصصی کردن رزمندگان پاسداری بود که پیش از آن صرفاً به عنوان نیروی پیاده به مأموریت‌های مختلف ورود می‌کردند، اما با شروع جنگ تحمیلی و رودررو شدن با ارتش بعث عراق که یک ارتش منظم با یگان زرهی قوی بود، احساس نیاز شد تا پاسدار‌های جوان نیز خود را تقویت کنند. زرهی شدن سپاه یکی از اولین قدم‌ها در این مسیر بود.

تشکیل یگان زرهی سپاه در یکم آبان ماه ۱۳۶۰ یکی از اولین قدم‌ها برای تخصصی کردن رزمندگان پاسداری بود که پیش از آن صرفاً به عنوان نیروی پیاده به مأموریت‌های مختلف ورود می‌کردند، اما با شروع جنگ تحمیلی و رودررو شدن با ارتش بعث عراق که یک ارتش منظم با یگان زرهی قوی بود، احساس نیاز شد تا پاسدار‌های جوان نیز خود را تقویت کنند. زرهی شدن سپاه یکی از اولین قدم‌ها در این مسیر بود.

در ابتدای جنگ تحمیلی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صرفاً به عنوان نیروی پیاده در عملیات مختلف شرکت می‌کرد. در عملیات نصر و توکل که به صورت مشترک توسط سپاه و ارتش (با فرماندهی ارتش) انجام گرفتند، نیروی زرهی ارتش و نیروی پیاده سپاه یکدیگر را حمایت و همپوشانی می‌کردند. آن طور که در ماجرای شهادت سیدحسین علم‌الهدی و دانشجویان پیرو خط امام دیدیم، آن‌ها به عنوان نیروی پیاده وارد عملیات شدند و با عقب‌نشینی تانک‌های ارتش که البته با فشار دشمن انجام گرفت، این نیرو‌های پیاده در محاصره تانک‌های دشمن قرار گرفتند و ۱۶ دی ماه ۱۳۵۹ قریب به اتفاق‌شان در دشت هویزه به شهادت رسیدند.

در ماه‌های اول شروع جنگ، یگان رزم سپاه هنوز از قالب گردان نیز خارج نشده بود، از این رو تشکیل یگان‌های تخصصی برای این نیرو کمی زود به نظر می‌رسید، اما هر چه از عمر جنگ گذشت، احساس نیاز شد تا پاسدار‌های جوان، با آن قدرت ایمانی که داشتند، از یگان‌های تخصصی برای افزایش نیروی‌شان استفاده کنند.

یکی از اولین قدم‌هایی که به جهت گسترش سپاه در جنگ صورت گرفت، واگذاری اداره و پشیتبانی بسیج به این نهاد انقلابی بود. تقریباً از دی ماه ۱۳۵۹ طبق مصوبه مجلس، بسیج در اختیار سپاه گذاشته شد، اما تا رفتن بنی‌صدر و خروج تفکرات او از جبهه‌ها، امکان گسترش واحد رزم سپاه وجود نداشت. بعد از خلع بنی‌صدر و خروج او از کشور که در آخرین روز‌های خرداد ۱۳۶۰ صورت گرفت، سپاه توانست سازمان رزم خود را گسترش بدهد، از این رو پس از شکستن حصر آبادان در پنجم مهرماه ۱۳۶۰، سپاه سه تیپ اولیه خود را تشکیل داد.

گسترش سازمان رزم سپاه این امکان را می‌داد تا تیپ‌ها و سپس لشکر‌های تشکیل‌شده قدم‌های نخست برای تخصصی‌تر شدن خود را بردارند. همان پاییز سال ۶۰ واحد تطبیق آتش که سنگ‌بنای یگان خمپاره‌ای و سپس توپخانه‌ای سپاه را گذاشت، توسط شهیدان شفیع‌زاده و حسن طهرانی‌مقدم با هماهنگی شهید حسن باقری تشکیل شد. همزمان اولین قدم‌ها نیز برای تشکیل یگان زرهی سپاه برداشته شد.

با تانک‌هایی که از عملیات ثامن‌الائمه (ع) و دیگر عملیات دفاع مقدس از ارتش بعث عراق به غنیمت گرفته شده بود، یگان زرهی سپاه تشکیل می‌شود. سردار فتح‌الله جعفری، اولین فرمانده یگان زرهی سپاه می‌گوید: «۱۰روز پس از عملیات ثامن‌الائمه که نفربر‌ها را سازماندهی و نیرو جذب کردیم به فکر تأسیس یگان زرهی افتادیم. یک روز حسن باقری در جبهه دارخوین از سازمان ما بازدید کرد و پرسید شما زرهی برای عملیات می‌خواهید تشکیل بدهید یا اینکه می‌خواهید زرهی را برای زرهی بسازید؟ من منظور او را فهمیدم. او، چون طرح سازمان رزم سپاه را نوشته بود و از فرماندهان عالی‌رتبه‌ای بود که طرح‌های عملیاتی را می‌نوشت، دیدگاه و سخنش برای ما بسیار مهم بود. به شهید باقری گفتم که هدف ما زرهی برای زرهی نیست. او گفت پس به گلف (پادگان گلف در اهواز) بیا تا به صورت جدی باهم صحبت کنیم.»

آن طور که سردار جعفری می‌گوید، یگان زرهی سپاه با کمترین امکانات و صرفاً با ۱۲۰ نیروی کادر پاسدار تشکیل می‌شود، اما این یگان با به غنیمت گرفتن ماشین‌های زرهی دشمن در عملیات بعدی، به سرعت خود را گسترش می‌دهد. اولین فرمانده یگان زرهی سپاه در همین خصوص بیان می‌دارد: «در عملیات فتح‌المبین حدود ۴۰۰ تانک و نفربر غنیمت گرفتیم. در این عملیات بیشترین غنیمت را گرفتیم، چون سپاه چهارم عراق دور خورد و ما توانستیم امکانات بسیاری به دست آوریم. در عملیات فتح‌المبین استعداد یگان زرهی ۲۵۰تانک و نفربر بود که در عملیات بیت‌المقدس به ۴۰۰ تانک و نفربر رسید که تمامی عراقی بودند.»

تا پایان دفاع مقدس یگان زرهی سپاه چند صد تانک و نفربر داشت که اغلب آن‌ها از ماشین‌های زرهی غنیمت گرفته‌شده عراقی فراهم آمده بود. با پایان یافتن دفاع مقدس و گسترش ساخت ادوات و تسلیحات بومی که ریشه در تجربیات جنگ داشت، تانک ذوالفقار در دهه ۷۰ به عنوان اولین ماشین زرهی کاملاً بومی ساخته و معرفی شد، سپس تانک کرار که نمونه پیشرفته‌تری از تانک‌های ایرانی بود، به تولید انبوه رسید تا امروز یگان‌های زرهی سپاه و ارتش به یکی از بازو‌های قدرتمند نیر‌های نظامی کشورمان تبدیل شوند.